عرفه - گنجینه مجتمع آموزشی و پژوهشی فارس

بسی دانشمند که نادانی اش او را کشته و دانشی که به همراه داشته، وی را سودی نبخشیده است . [امام علی علیه السلام]

گنجینه مجتمع آموزشی و پژوهشی فارس

شنبه 87 فروردین 31 , ساعت 9:1 صبح

دعای عرفه

مرحوم محدث قمی در مفاتیح آورده است که بشر و بشیر فرزندان غالب اسدی نقل کرده اند در آخرین ساعات روز عرفه در عرفات در خدمت امام حسین (ع) بودیم. آن حضرت با جمعی از خاندان، فرزندان و شیعیان از چادر بیرون آمدند و با نهایت خضوع و خشوع در طرف چپ کوه ایستادند. روی مبارک خود را به طرف کعبه گردانیدند؛ دستها را تا مقابل صورت بالا بردند و این دعا را خواندند

دعای عرفه و شاخه های علوم پزشکی

نگارنده ضمن قرائت دعای عرفه و دقت در واژه شناسی[3] فرازهای آن، انواع تخصص های جدید علوم پزشکی را استخراج نمود که از حیث تاریخ علوم پزشکی، تقسیمات و شاخه های علوم پزشکی حائز اهمیت و بسیار جالب توجه است.

حضرت سیدالشهدا (ع) در فرازهایی از دعای شریف عرفه به پیشگاه باریتعالی عرضه می دارد که:

"... ان لوحاولت و اجتهدت مدی الاعصار و الاحقاب لو عمرتها ان اودی شکر واحده من انعمک ما استطعت ذلک...

‌]آری‌، ای خدای مهربانم[ اگر با این همه نعمت های آشکار و پنهان تو بخواهم و بکوشم و در تمامی قرون و اعصار در آنها زندگی نمایم و بخواهم که شکر یکی از نعمت هایت را به جای آورم ناتوان خواهم بود..." (1: 48).

اینک به واژه ها یا فرازهایی از این دعای با عظمت اشاره می نمایم که در آنها شاخه ها و تقسیمات علوم پزشکی (در زمان حدود 13 قرن پیش) متجلی است:

ثم ما صرفت و درات عنی اللهم من الضر و الضراء اکثر مما ظهر لی من العافیه والسراء و انا اشهد یا الهی بحقیقه ایمانی و عقد عزمات یقینی و خالص صریح توحیدی و باطن مکنون ضمیری و علایق مجاری نور بصری و اساریر صفحه جبینی و خرق مسارب نفسی و خذاریف مارن عرنینی و مسارب صماخ سمعی و ما ضمت و اطبقت علیه شفتای و حرکات لفظ لسانی و معرز حنک فمی و فکی و منابت اضراسی و مساع مطعمی و مشربی و حماله ام راسی و بلوع فارغ حبایل عنقی و ما اشتمل علیه تامور صدری و حمایل حبل و تینی و نیاط حجاب قلبی و افلاذ حواشی کبدی و ما حوته شراسیف اضلاعی و حقاق مفاصلی و قبض عواملی و اطراف اناملی و لحمی و دمی و شعری و بشری و عصبی و قصبی و عظامی و مخی و عروقی و جمیع جوارحی و ما انستج علی ذلک ایام رضاعی و ما اقلت الارض منی و نومی و یقظتی و سکونی و حرکات رکوعی و سجودی ان لو حاولت و اجتهدت مدی الاعصار و الاحقاب لو عمرتها ان اودی شکر واحده من انعمک ما استطعت

ذلک. (1: 46 – 47)

فرازهای پزشکی دعای عرفه به تفکیک واژه ها و عبارات

ردیف	واژه / فراز / عبارت عربی	ترجمه فارسی	تخصص / شاخه	معادل انگلیسی
1	علایق مجاری نور بصری	رشته های مجاری نور چشمم	چشم پزشکی	Ophthalmology
2	اساریر صحفه جبینی	خطوط نقش پیشانی ام	پوست	Dermatology
3	خرق مسارب نفسی	شکاف راه های تنفسم	پوست	Dermatology
4	خذاریف مارن عرنینی	نرمه تیغه بینی ام	گوش و حلق و بینی	ENT (ear nose and throat)
5	مسارب مساخ سمعی	راه های امواج صدها به پرده صماخ گوشم	گوش و حلق و بینی	ENT (ear nose and throat)
6	ما ضمت و اطبقت علیه شفتای	آنچه که لبهایم آنها را در بر گرفته و هنگام روی هم نهاده شدن میان خود دارد	دندان پزشکی	Dentistry
7	حرکات لفظ لسانی	حرکات تلفظ و ادای زبانم	گوش و حلق و بینی زبانشناسی[4]	ENT
8	معزز حنک فمی و فکی	محل پیوستن فک بالا و پائینم	گوش و حلق و بینی	ENT
9	منابت اضراسی	رستنگاه دندانهایم	دندان پزشکی	Dentistry
10	مساع مطعمی و مشربی	عامل چشیدن خوراکی ها و آشامیدنیهایم	گوش و حلق و بینی	ENT
11	حماله ام راسی	استخوان حافظ مغز سرم	مغز و اعصاب	Neurology
12	بلوغ فارغ حبایل عنقی	لوله فرو دادن غذا در گردنم	دستگاه گوارش	Gastroenterology
13	ما اشتمل علیه تامور صدری	با آنچه که درون سینه ام در بر گرفته است	قفسه سینه	Internal medicine
14	حمایل حبل وتینی	بند رگ گردنم نخاع	قلب و عروق	Cardiology
15	نیاط حجاب قلبی	آویزه پرده قلبم	قلب و عروق	Cardiology

16	افلاذ حواشی کبدی	قطعه های اطراف کبدم	دستگاه گوارش	Gastroenterology
17	ماحوته شراسیف اضلاعی	آنچه که خمیدگی دنده هایم در بر گرفته	طب داخلی	Internal medicine
18	حقاق مفاصلی	گودی بندهای مفاصلم	ارتوپدی	Orthopedics
19	قبض عواملی و اطراف اناملی	قبض عوامل فعال درونم	طب داخلی	Internal medicine
20	و لحمی و دمی	و گوشت و خونم	خون	Hematology
21	شعری و بشری	مو و پوستم	پوست	Dermatology
22	عصبی	اعصابم	مغز و اعصاب	Neurology
23	عظامی	استخوانهایم	ارتوپدی	Orthopedics
24	مخی	مغزم	مغز و اعصاب	Neurology
25	عروقی	رگ هایم	قلب و عروق	Cardiology
26	جمیع جوارحی	همه اعضایم	آناتومی / علم تشریح	Anatomy

ترجمه کامل عبارات پزشکی دعای شریف عرفه:

بار الها، وانگهی آن ضررها و زیانها را که از من برگردانیدی، بیش از آن عافیت و نعمت هایی است که به من عنایت فرمودی و ای خدای من، با حقیقت ایمانم گواهی می دهم و با عهد استوار و محکم قاطعیت های یقینی که دارم و با خلوص توحید صریحی که در دلم موجود است و با اعماق پنهانی درونم و رشته های مجاری نور چشمم و خطوط نقش پیشانیم و با شکاف راه های تنفسم و نرمه تیغة بینی ام و طرق امواج صداها به صماخ و استخوان گوشم و با آنچه که لب هایم آن را در بر، و در هنگام روی هم نهاده شدن میان خود دارد. و با حرکات لفظی زبانم و محل پیوست فک بالا و فک پایینم و رستنگاه دندانهایم و عامل چشیدن
خوراکی ها و آشامیدنی هایم، با عامل حمل ]فعالیت یا استخوان[ حافظ مغز سرم و لولة فرو دادن غذا و آشامیدنی در درون چنبره گردنم و با آنچه که درون سینه ام در بر گرفته است و حمائل ]بند[ رگ گردنم و آویزة پرده قلبم و با قطعه های اطراف کبدم و آنچه که خمیدگی دنده هایم در بر گرفته و گودی بندهای مفصل ها و قبض عوامل فعال درونم و بند انگشتانم و گوشت و خون و مو و ظاهر پوست و اعصاب و نی و استخوانها و مغز و رگها و همة اعضایم و با آنچه که در دوران شیرخوارگی در بدنم بافته شده است و با آنچه که زمین از من بر خود حمل نموده است و با خواب و بیداری و سکون و حرکات و ]رکوع و سجود[، آری، ای خدای مهربانم، اگر با این همه نعمتهای آشکار و پنهان تو بخواهم و بکوشم، و در تمامی قرون و اعصار در آنها زندگی نمایم و بخواهم که شکر یکی از نعمت هایت را بجای بیاورم ناتوان خواهم بود. (1: 47 – 48).

آری کسی که از نعمت عظمای هستی و عافیت برخوردار است با این جملات باهر النور امام حسین (ع) آشنایی و معرفت بسیار نزدیکی دارد و همو می تواند بفهمد و بگوید که:

هنگام تنگدستی در عیش کوش و مستی کاین کیمیای هستی قارون کند گدا را

منبع:شیرازه : نشریه الکترونیکی علوم کتابداری،آرشیو و اطلاع رسانی

http://www.nlai.ir/Default.aspx?tabid=1067

نوشته شده توسط سوسن سلاحی | نظرات دیگران [ نظر]

درباره وبلاگ